Fibromialgia to choroba, na temat przyczyn której powstało wiele założeń – pewne jest to, że wciąż dla lekarzy i fizjoterapeutów pozostaje ona dużą zagadką. Negatywnie oddziałuje ona na jakość życia i to na wiele sposobów. Co więcej, może pojawić się u osób w każdym wieku, choć w większości przypadków atakuje pacjentów w wieku od 30 do 50 lat. Ponadto jej ofiarą najczęściej padają kobiety. Co jeszcze warto wiedzieć na temat tego schorzenia? Odpowiadamy.
Czym jest fibromialgia?
Fibromialgia to poważny zespół bólowy, zaliczany do schorzeń reumatologicznych. Nie zawsze jest ją łatwo zdiagnozować, ponieważ jej objawy kojarzą się głównie z innymi chorobami (rozpoznaje się ją na podstawie wykluczenia innych przypadłości). Co więcej, cały obraz kliniczny jest tutaj bardzo złożony. To z kolei sprawia, że pacjenci, którzy się z zmagają z omawianym schorzeniem, często muszą odwiedzić wielu lekarzy zanim finalnie usłyszą, co jest właściwym źródłem ich problemów.
Jakie są objawy fibromialgii?
Wyróżniamy wiele symptomów fibromialgii, jednak u każdej, cierpiącej na nią osoby mogą być one nieco inne. Jej głównym objawem są przewlekłe dolegliwości bólowe, które miewają różne nasilenie i których lokalizacja nie jest zawsze jednoznaczna. Najczęściej pacjenci mówią o bólu niemal całego ciała. Do tego dochodzi często bezsenność oraz nieustanne zmęczenie. Inne objawy tego schorzenia to:
- bóle kości,
- bóle głowy (w tym migreny),
- gorsze samopoczucie (i symptomy zbliżone do depresji),
- niepokój i lęki,
- problemy ze skupianiem się,
- obecność punktów tkliwych (obszarów o szczególnej wrażliwości na ucisk),
- bóle w obrębie stawów,
- bóle brzucha (w jego dolnej części),
- uczucie sztywności ciała,
- uczucie palenia i kłucia mięśni,
- problemy z pamięcią.
Warto podkreślić, że odczuwane bóle – które często występują m.in. w tułowiu, nogach i rękach – bywają tak silne, że pacjent nie może spać. Nierzadko odnosi on również wrażenie, jak gdyby wbijano w jego ciało ostre przedmioty.
Jakie są przyczyny fibromialgii?
Nie do końca wiadomo, jakie czynniki powodują fibromialgię. Zdaniem lekarzy przyczyną może być jednak zbyt mała ilość serotoniny, związana z problemami z jej metabolizmem. Według jeszcze innej hipotezy na powstawanie choroby wpływają zaburzenia związane z powstawaniem hormonu wzrostu (somatotropiny)
Mówi się również, że duże znaczenie w przypadku fibromialgii mogą mieć uwarunkowania genetyczne, a całe schorzenie związane jest z chorobami ośrodkowego układu nerwowego, traumami emocjonalnymi, dużym, trwającym przez dłuższy czas stresem oraz chorobami autoimmunologicznymi, na które pacjent chorował wcześniej.
Jak wygląda diagnostyka fibromialgii?
Aby zdiagnozować fibromialgię, należy sprawdzić, czy problem nie tkwi w innych chorobach. To z kolei sprawia, że najczęściej lekarze zlecają wykonanie takich badań, jak m.in.: OB, TSH, FT3 i FT4 czy morfologii krwi z rozmazem. Oprócz tego zwracają uwagę na to, czy ból utrzymuje się przez przynajmniej 3 miesiące i czy łączy się on ze zmęczeniem oraz problemami ze snem. Sprawdzają również, czy dolegliwości bólowe pojawiają się w minimum 6 z 9 określonych obszarów ciała.
Jak wygląda leczenie fibromialgii?
Niestety, na rynku nie ma żadnego leku, który pozwoliłby w pełni wyleczyć omawianą przez nas chorobę. Jej leczenie jest wielopłaszczyznowe i opiera się głównie na niwelowaniu objawów. Czasem konieczne jest również leczenie przeciwpadaczkowe oraz przeciwdepresyjne.
W terapii fibromalgii biorą specjaliści reprezentujący różne dziedziny, a więc: fizjoterapeuta, reumatolog, psycholog oraz psychiatra. Jeśli chodzi o samą fizjoterapię, stosuje się tu m.in. balneoterapię, fizykoterapię, hydroterapię czy też ćwiczenia siłowe (dzięki którym można zminimalizować napięcie), których skuteczność w przypadku tej choroby została udowodniona naukowo. Czasem wykorzystuje się tutaj również tzw. biofeedback. W psychologii praktykuje się natomiast najczęściej terapią bazującą na uważności bądź terapię kognitywno-behawioralną.
Pacjentom z fibromalgią zaleca się również systematyczną aktywność fizyczną, które efektywnie redukuje objawy, a więc np. spacery (warto jednak pamiętać, że nie chodzi tu o to, aby się przeforsowywać). Nie należy też nadmiernie się stresować.
Ważnym elementem leczenia fibromialgii jest też odpowiednia dieta, np. śródziemnomorska lub wegańska. Dlaczego jest to takie istotne? Ponieważ niweluje ona stany zapalne. Bazą jadłospisu powinny być owoce i warzywa, którym towarzyszą często rośliny strączkowe oraz produkty pełnoziarniste. Warto też zwrócić uwagę na żywność zawierającą tryptofan. Z jakich pokarmów trzeba z kolei zrezygnować? Z codziennego menu należy z pewnością usunąć wszelkie słodkości oraz fast foody.