Aktywność fizyczna jest dziś nieodłączną częścią życia osób dbających o swoje zdrowie. Coraz więcej osób uprawia choć jedną dyscyplinę sportu. I każdy chce w swojej dziedzinie osiągać coraz lepsze wyniki, nawet jeśli jest amatorem, a nie zawodowym sportowcem.
A w sporcie profesjonalnym stawia się przed zawodnikami coraz więcej wyzwań. Muszą być szybsi, sprawniejsi, dokładniejsi. A wszystko to muszą osiągnąć w krótkim czasie, bez odpowiednio długiego etapu odpoczynku i regeneracji. Osiągnięcie satysfakcjonującego wyniku jest okupione intensywnym treningiem, który nie pozostaje bez wpływu na zdrowie.
Podczas uprawiania sportu nierzadko dochodzi do przeciążeń, urazów oraz kontuzji. I dotyczy to zarówno zawodowych sportowców, jak i amatorów. A szczególnie często zdarza się w sportach wysokiego ryzyka oraz w wypadku osób podejmujących aktywność fizyczną po długiej przerwie lub bez odpowiedniego przygotowania.
Rehabilitacja sportowa pomaga poradzić sobie z tymi wszystkimi wyzwaniami, czyli m.in.:
- utrzymać organizm w pełnej sprawności,
- rozluźnić spięte, przeciążone mięśnie,
- zregenerować organizm po wysiłku fizycznym,
- usunąć ból, obrzęki lub skurcze pojawiające się po treningach,
- odzyskać sprawność po wypadkach lub kontuzjach,
- wyleczyć nawracające urazy.
Co to jest rehabilitacja sportowa?
Rehabilitacja sportowa to proces leczenia i terapii dysfunkcji narządu ruchu u osób uprawiających aktywność fizyczną. Jej celem jest:
- poprawianie wyników sportowych dzięki właściwemu treningowi,
- przyspieszanie odnowy biologicznej organizmu wystawianego na duże obciążenia,
- leczenie problemów zdrowotnych i likwidowanie objawów chorobowych,
- przywracanie stanu zdrowia sprzed choroby, urazu lub kontuzji,
- przygotowywanie organizmu do stopniowego zwiększania aktywności fizycznej,
- umożliwianie bezpiecznego powrotu do uprawiania sportu po operacji, wypadku lub urazie,
- zapobieganie przyszłym chorobom, urazom oraz kontuzjom.
Ważną cechą fizjoterapii sportowej jest stosunkowo wysoka intensywność i szybkie tempo pracy. Sportowiec z rehabilitantem pracują w taki sposób, by uzyskać pożądany efekt (np. pełny powrót do sportu oraz udziału w zawodach) w jak najkrótszym czasie.
Czy rehabilitacja sportowa jest tylko dla zawodowych sportowców?
Z fizjoterapii sportowej może skorzystać każdy, kto jest aktywny fizycznie i uprawia jakąkolwiek dyscyplinę sportu. Z jednej strony każdy chce coraz lepiej spełniać się w sporcie i osiągać coraz lepsze rezultaty. A z drugiej, każdej osobie może zdarzyć się uraz lub kontuzja, które czasowo uniemożliwiają ćwiczenia fizyczne. Chcąc poprawić swoje sportowe wyniki lub powrócić do sportu po wypadku czy operacji, potrzebna będzie właśnie rehabilitacja sportowa.
Ze względu na specyfikę i szeroki zakres pracy rehabilitanta, może on pomóc:
- sportowcom amatorom,
- sportowcom zawodowym,
- osobom uprawiającym sporty wyczynowe,
- osobom dopiero planującym rozpoczęcie treningów sportowych,
- osobom powracającym do uprawiania sportu po przerwie.
Od czego zaczyna się fizjoterapia sportowa?
Terapia powinna zawsze być poprzedzona kompleksową oceną systemu mięśniowego, powięziowego, kostnego oraz limfatycznego. Dlatego przed umówieniem się na zabiegi rehabilitacyjne warto udać się na konsultację fizjoterapeutyczną. Podczas pierwszej wizyty fizjoterapeuta wykona niezbędne badania, zdiagnozuje sytuację i dobierze optymalny program terapii.
Jakie zajęcia zazwyczaj wchodzą w skład rehabilitacji sportowej?
Fizjoterapia sportowa składa się z zajęć realizowanych wspólnie z fizjoterapeutą oraz z zajęć wykonywanych samodzielnie przez pacjenta.
Podstawą rehabilitacji sportowej są techniki powięziowo-mięśniowe i trening personalny, które:
- poprawiają kondycję, szybkość i zwinność,
- poszerzają zakres wykonywanego ruchu,
- poprawiają siłę, wytrzymałość oraz elastyczność,
- zwiększają kontrolę nerwowo-mięśniową, np. równowagę i koordynację,
- usprawniają wykonywanie ruchów typowych w danym sporcie,
- korygują nieprawidłowe schematy ruchowe,
- zwiększają i utrzymują wydolność układu krążeniowo-oddechowego.
Ale rehabilitacja sportowa to również zabiegi terapeutyczne:
- fizykoterapia, która działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie oraz przyspiesza gojenie się tkanek,
- kinesiology taping, który pomaga zwalczyć ból i obrzęki oraz stabilizuje stawy,
- masaż sportowy, który niweluje objawy zakwaszenia mięśni, ale również rozgrzewa i przygotowuje do wysiłku,
- nerwowo-mięśniowe torowanie ruchu PNF, które zwiększa stabilność stawów oraz poprawia koordynację nerwowo-mięśniową.
Jak wygląda fizjoterapia sportowa u osób zdrowych?
Rehabilitacja sportowa jest zawsze dobierana indywidulnie. Konkretne metody, techniki i ćwiczenia zależą od celu treningu, a także ogólnej kondycji i stanu zdrowia. Innego wsparcia potrzebuje bowiem osoba przygotowująca się na jednorazowy wyjazd na narty, a innego wymaga zawodowy narciarz.
Zajęcia są także dostosowywane do uprawianej dyscypliny sportu. Maratończyk, bokser, koszykarz czy tenisista – każdy z tych sportowców ma specyficzne potrzeby i stoją przed nim odmienne wyzwania sportowe.
Najważniejszą cechą fizjoterapii w sporcie jest funkcjonalność, czyli skupienie na poprawieniu tych funkcji narządu ruchu, które są najważniejsze w danej dyscyplinie – m.in. siły, elastyczności, wytrzymałości, szybkości albo precyzji.
Funkcjonalność oznacza również użyteczność. Dlatego podczas rehabilitacji sportowej stosuje się takie rodzaje treningu, by prowadziły bezpośrednio do poprawy wyników. A przy tym muszą być bezpieczne i nie mogą powodować nadmiernego obciążania stawów i mięśni.
Kluczowym elementem pracy ze sportowcami jest też profilaktyka, czyli nauka takiego wykonywania ruchu, by zapobiegać wystąpieniu urazów lub kontuzji typowych w danej dziedzinie.
Jak wygląda rehabilitacja sportowa po urazach lub kontuzjach?
Fizjoterapia ma pomóc pacjentowi wrócić do uprawiania sportu możliwie szybko i skutecznie, ale przede wszystkim bezpiecznie. Dlatego program terapeutyczny musi być opracowany przez wykwalifikowaną i doświadczoną osobę. Fizjoterapeuta powinien nie tylko umieć zdiagnozować problem, ale również znać specyfikę leczenia po urazach oraz wiedzieć, jak prowadzić leczenie osób intensywnie eksploatujących swoje ciało w czasie uprawiania sportu.
Fizjoterapia po urazach i kontuzjach sportowych zazwyczaj obejmuje 4 etapy:
- Bezpośrednio po operacji, urazie lub kontuzji – zajęcia na tym etapie mają na celu uzyskanie pełnego i bezbolesnego zakresu ruchu w uszkodzonym miejscu.
- Od chwili, gdy pacjent bez kłopotu i bolesności wykonuje wszystkie codzienne czynności oraz powoli rozpoczyna aktywność sportową – terapia na tym etapie leczenia ma powoli zwiększać i utrzymywać ogólną sprawność ruchową, ale bez obciążania uszkodzonego miejsca.
- Od momentu pełnego wyleczenia uszkodzonej części ciała – fizjoterapia ma formę m.in. treningu funkcjonalnego obejmującego ćwiczenia ruchów typowych dla uprawianej dyscypliny sportu.
- Po powrocie do uprawiania sportu i udziału w zawodach – rehabilitacja jest prowadzona w formie pełnych programów treningowych, które wzmacniają organizm oraz zapobiegają kolejnym problemom, urazom i kontuzjom.
Jak cieszyć się z aktywności fizycznej bez bólu i kontuzji?
Zapraszamy na konsultację fizjoterapeutyczną, podczas której zdiagnozujemy sytuację zdrowotną oraz opracujemy indywidualny program terapii. A następnie zapewnimy szeroki wachlarz zabiegów rehabilitacyjnych oraz personalizowany trening sportowy.
Rzetelna diagnoza, fachowa profilaktyka, skuteczna fizjoterapia i kompleksowe leczenie – to nasza specjalność!