Zespół cieśni nadgarstka jest chorobą, która najczęściej dotyka osoby pracujące przy komputerze. Ujawnia się zazwyczaj między 40. a 60. rokiem życia. Występuje dwa razy częściej u kobiet niż u mężczyzn. Powoduje dotkliwy ból nadgarstka, drętwienie palców, a nawet osłabienie dłoni.
Między kośćmi tworzącymi nadgarstek znajduje się kanał nadgarstka, przez który przechodzą m.in. nerwy. Jednym z nich jest nerw pośrodkowy i to właśnie długotrwały ucisk tego nerwu powoduje zespół cieśni nadgarstka. Napięte ścięgna naciskają na nerw, wywołując nieprawidłowe odżywienie nerwu, a w konsekwencji jego obrzęk.
By zapobiec poważnym zaburzeniom ruchu oraz czucia w dłoni, należy udać się na konsultację fizjoterapeutyczną lub konsultację ortopedyczną oraz poddać się serii zabiegów rehabilitacyjnych.
Zespół cieśni nadgarstka – przyczyny
Można wyróżnić trzy główne grupy przyczyn występowania zespołu cieśni nadgarstka:
- przyczyny nabyte – praca przy komputerze z użyciem klawiatury lub myszy,
- przyczyny anatomiczne – anomalia rozwojowe, np. dodatkowe ścięgna lub mięśnie,
- przyczyny fizjologiczne – m.in. zapalenie stawów, cukrzyca, otyłość, alkoholizm, ciąża.
Zespół cieśni nadgarstka – objawy
W początkowym stadium choroby zespół cieśni nadgarstka daje objawy takie jak:
- ból nadgarstka i dłoni w czasie pracy / ruchu,
- mrowienie w palcach,
- dolegliwości występują w nocy, ale nie wybudzają ze snu (po obudzenia odczuwane jest mrowienie w dłoniach).
Zaawansowana postać choroby przynosi bardziej nasilone objawy:
- ból nadgarstka oraz dłoni zarówno w czasie pracy / ruchu, jak i w spoczynku,
- drętwienie palców,
- dolegliwości nocne, które są tak nasilone, że wybudzają ze snu,
- osłabienie siły w dłoni (problemem jest np. odkręcenie słoika, jazda na rowerze, wypadanie przedmiotów w ręki).
Charakterystycznymi symptomami choroby są:
- nasilenie bólu, gdy ręka jest uniesiona,
- osłabienie bólu, gdy ręka jest opuszczona,
- brak objawów mrowienia i drętwienia w małym palcu.
Zespół cieśni nadgarstka – diagnostyka
Zespół cieśni nadgarstka diagnozuje się, przeprowadzając:
- wywiad lekarski,
- testy sprawności manualnej i czucia w palcach,
- elektromiografię (EMG) badającą szybkość przewodnictwa nerwu,
- ultrasonografię (USG) uwidaczniającą deformacje więzadła poprzecznego i ścięgien.
Zespół cieśni nadgarstka – leczenie i fizjoterapia
Jeżeli objawy choroby nie są nasilone, zaleca się wizytę u ortopedy oraz:
- regularną gimnastykę nadgarstków,
- stosowanie częstych przerw i ćwiczeń podczas pracy przy komputerze,
- stosowanie maści / żelów oraz doustnych leków o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym,
- przestrzeganie prawidłowej pozycji w czasie snu i / lub stosowanie na noc ortez zapewniających właściwe ułożenie nadgarstków,
- wykonywanie zimnych okładów na bolący nadgarstek.
Brak efektów leczenia przy użyciu domowych sposobów wymaga zastosowania fizjoterapii:
- fizykoterapii, np. magnetoterapii, elektroterapii czy laseroterapii,
- zabiegów manualnych, np. masażu leczniczego,
- kinezyterapii, czyli ćwiczeń fizycznych.
Zaburzenia funkcjonowania nerwu pośrodkowego są odwracalne, ale tylko pod warunkiem szybkiej i właściwej reakcji na pojawiające się dolegliwości. Zbyt późne rozpoczęcie leczenia lub brak poprawy po terapii zachowawczej może doprowadzić do konieczności przeprowadzenia operacji, która polega na chirurgicznym odbarczeniu kanału nadgarstka.