Zaburzenia czynności narządu żucia (inaczej: dysfunkcja narządu żucia) występują w obrębie stawów skroniowo-żuchwowych, mięśni narządu żucia oraz powiązanych z nimi narządów jamy ustnej i twarzoczaszki. Nieprawidłowe działanie lub ułożenie nawet jednego z tych elementów może powodować m.in. ból, zmiany zwarcia zębów oraz problemy ruchowe w obrębie żuchwy. Co ciekawe, istnieją zależności między zmianami w stawach skroniowo żuchwowych a nawet wadami postawy (skolioza) czy wadami stóp (płaskostopie).
Zaburzenia czynności narządu żucia bardzo łatwo mogą być pomylone z innymi chorobami, ponieważ nie dają specyficznych objawów. Pacjenci bywają leczeni na migrenę czy zapalenie ucha, podczas gdy prawdziwa przyczyna bólu pozostaje niewyleczona, a schorzenie rozwija się. Sygnały w postaci bólu lub dyskomfortu w okolicach twarzy nie powinny być bagatelizowane, ale skłaniać do wizyty u specjalisty. Szybkie rozpoczęcie terapii zwiększa szansę na całkowite ustąpienie dolegliwości.
Zaburzenia czynności narządu żucia – przyczyny
Zaburzenia czynności narządu żucia bywają powodowane urazami, zapaleniami stawów, a w późnym wieku – artretyzmem. Ale najczęściej pojawiają się wtedy, gdy przez długi czas napięte mięśnie w okolicy skroni i żuchwy uciskają na staw i deformują go. Może to być wynikiem np. zgrzytania i zaciskania zębów w stresie, obgryzania paznokci, nieuzupełnionych ubytków w zębach, nawykowego żucia gumy, wad zgryzu lub nieprawidłowej postawy ciała.
Zaburzenia czynności narządu żucia – objawy
Dysfunkcje narządu żucia mogą objawiać się w bardzo różny sposób. Do wizyty u lekarza powinny skłonić symptomy takie jak:
- ból w obrębie głowy, twarzy i jamy ustnej,
- ból żuchwy w czasie jedzenia, mówienia i ziewania,
- zaciskanie zębów i zgrzytanie zębami,
- odsłanianie się szyjek zębowych, pęknięcia szkliwa lub starcie zębów,
- trzaski, trzeszczenie i przeskakiwanie w okolicy żuchwy,
- napięcie mięśni w okolicach żuchwy,
- zwiększenie lub ograniczenie zakresu ruchu żuchwy,
- szumy, piski i przytykanie w uszach,
- uczucie wysadzania gałki ocznej,
- ból i łzawienie oka.
Zaburzenia czynności narządu żucia – diagnostyka
Objawy występujące w okolicy narządu żucia można omówić z lekarzem rodzinnym, stomatologiem lub ortopedą, a przede wszystkim z fizjoterapeutą. Rozpoznanie problemu następuje poprzez przeprowadzenie wywiadu, zbadanie mięśni i stawów oraz ocenę stopnia bolesności. Przed decyzją o postępowaniu leczniczym jest również zalecane wykonanie zdjęcia RTG stawów oraz zębów.
Zaburzenia czynności narządu żucia – leczenie i fizjoterapia
W leczeniu zaburzeń czynności narządu żucia bardzo ważne jest uzupełnienie postępowania stomatologicznego i farmakoterapii również rehabilitacją. W ramach fizjoterapii tego schorzenia są zalecane następujące działania:
- techniki terapii manualnej,
- masaże lecznicze, które rozluźniają mięśnie w obrębie żwaczy i zmniejszają napięcie w stawie,
- zabiegi fizykalne, np. laseroterapia stymulująca gojenie się tkanek, elektroterapia zmniejszająca ból,
- trening funkcjonalny, czyli praca nad prawidłową postawą ciała oraz właściwą pracą mięśni i stawów twarzy, szyi oraz karku.