W samochodach spędzamy coraz więcej czasu. Nie tylko jeździmy w wielogodzinne podróże, ale też codziennie dojeżdżamy na uczelnię lub do pracy. To duża wygoda, ale również potencjalne kłopoty zdrowotne. Regularne jeżdżenie samochodem (choćby nawet były to tylko półgodzinne trasy do pracy i z powrotem) to jeden z najważniejszych czynników ryzyka wystąpienia chorób kręgosłupa. By nie narazić się na dysfunkcje narządu ruchu, należy we właściwy sposób i regularnie dbać o kręgosłup za kierownicą.
Kręgosłup wraz z mięśniami tułowia pełni funkcję stabilizującą podczas jazdy samochodem, umożliwiając swobodne poruszanie rękami i nogami. Niestety w takiej pozycji kręgosłup jest długotrwałe i nadmiernie obciążany. Dodatkowym problemem dla kręgosłupa za kierownicą są wykonywane ruchy – wciskanie pedałów, rozglądanie się i odwracanie się do lusterek, wstrząsy i wibracje związane z jazdą po nierównej powierzchni, przyspieszanie i hamowanie, sięganie po przedmioty leżące w pewnym oddaleniu.
Jak kręgosłup reaguje na jazdę samochodem?
W czasie jazdy samochodem najczęściej pojawia się ból szyi, pleców, drętwienie rąk i nóg. Ale to zaledwie kilka dolegliwości związanych z kręgosłupem, które mogą się nam wydarzyć. Co więcej, początkowe niewielkie problemy mogą z czasem nasilać się i prowadzić do poważnych zaburzeń w obrębie kręgosłupa i całego narządu ruchu. W skrajnych sytuacjach może dojść także do nagłych urazów wywołanych np. gwałtownym hamowaniem lub zbyt mocnym skrętem ciała.
- Odcinek szyjny – m.in. ból przy pochylaniu i odchylaniu głowy lub promieniujący w kierunku kończyn górnych (np. drętwienie, mrowienie, zaburzenie czucia, osłabienie mięśni).
- Odcinek piersiowy – m.in. bóle w klatce piersiowej, w tym bolesność podobna do objawów chorób serca.
- Odcinek lędźwiowy – m.in. dolegliwości promieniujące od pleców w kierunku kończyn dolnych (np. drętwienie, mrowienie, zaburzenie czucia, osłabienie mięśni).
Jak zadbać o kręgosłup za kierownicą?
Decydując się na korzystanie z samochodu, należy pamiętać o kilku ważnych zasadach podróżowania w ten sposób. Konsekwentne dbanie o kręgosłup za kierownicą zaowocuje zmniejszeniem odczuwanych dolegliwości oraz obniżeniem ryzyka urazów.
Wybierz właściwy samochód
Dobierz rozmiar samochodu do rozmiaru swojego ciała. Skrajnym przykładem są osoby wysokie, które powinny jeździć większymi samochodami. Tylko w takich pojazdach mogą właściwie ustawić pozycję fotela oraz kierownicy. W kompaktowych autach często siedzą zbyt nisko, z nogami zbyt mocno zgiętymi w stawach biodrowych i kolanowych. A przez to nadwyrężają i niepotrzebnie obciążają swój kręgosłup.
Naucz się właściwie wsiadać i wysiadać z auta
Do samochodu należy wsiadać spokojnie i powoli. Najpierw usiądź bokiem na siedzisku, trzymając stopy na podłożu poza samochodem. A dopiero potem przenieś nogi do wnętrza pojazdu, podpierając się rękami o boki fotela.
Wysiadanie także powinno być ostrożne i niespieszne, wykonane w odwrotnej kolejności niż wsiadanie. Najpierw obrót i wystawienie nóg poza samochód, później wstawanie.
Przyjmij odpowiednią pozycję za kierownicą
Fotel odsuń na taką odległość, aby z lekko ugiętymi nogami móc wcisnąć każdy z pedałów do samej podłogi. Fotel podnieś na wysokość, przy której uda swobodnie leżą na siedzisku, a odległość głowy do sufitu jest równa co najmniej wysokości Twojej dłoni. Zagłówek wysuń na tyle, by przylegała do niego potylica.
Oparcie ustaw tak, żeby lekko ugięte ręce oparły się na kierownicy w pozycji między „za dziesięć druga” a „za piętnaście trzecia”, plecy swobodnie wspierały się na oparciu (kąt między tułowiem a udami powinien wynosić ok. 110 stopni), a pośladki leżały w miejscu zgięcia siedziska i oparcia.
I nigdy nie zapominaj o ustawieniu lusterek (w celu ograniczenia zbędnych ruchów) oraz o zapięciu pasów (dla zapewnienia bezpieczeństwa).
W czasie jazdy nie wykonuj zbędnych, gwałtownych ruchów
Dla kręgosłupa problemem są np. silne skręty. Gwałtowny ruch może spowodować bolesne urazy. Dlatego sięgaj po potrzebne Ci rzeczy lub reguluj ustawienia w samochodzie nie w czasie jazdy, ale podczas postoju.
Szczególnie uważaj na podnoszenie bagaży i ciężkich przedmiotów. Najpierw przybliż je do krawędzi bagażnika, potem przykucnij, chwyć je wygodnie i mocno, a na koniec zacznij podnoszenie. W czasie podnoszenia zginaj nie kręgosłup, ale kolana.
Rób przerwy w czasie jazdy samochodem
Długotrwałe statyczne obciążenie jest bardzo niekorzystne dla kręgosłupa. Dlatego minimum raz na 2 godziny zatrzymaj się w bezpiecznym miejscu, wysiądź powoli z pojazdu i wykonaj kilka ćwiczeń rozciągających.
W czasie takiego postoju możesz np. pospacerować przez kilka minut, zrobić kilka wymachów ramion, przysiadów i skłonów. Już nawet 5-minutowe przerwy na rozruszanie się wystarczą, by Twój kręgosłup odczuł znaczącą poprawę.
Stosuj odpowiednie akcesoria samochodowe
Przydatnymi i prozdrowotnymi gadżetami są m.in. podpórki oraz poduszki stabilizujące kręgosłup w jego naturalnym położeniu i zakrzywieniu.
Inną ciekawą propozycją są maty masujące, które łagodzą dolegliwości w okolicy odcinka lędźwiowego. A gdy są dodatkowo podgrzewane, to zmniejszają napięcie zmęczonych mięśni.
Pamiętaj o swoich ograniczeniach
Jeśli zażywasz leki, sprawdź, czy możesz po nich prowadzić samochód. Gdy na stałe przyjmujesz jakiekolwiek lekarstwa, weź ze sobą na podróż odpowiednią ich ilość.
A jeżeli cierpisz na zdiagnozowaną chorobę kręgosłupa lub układu ruchu, nie porywaj się na samotne pokonywanie długich dystansów. Zaproś w podróż drugiego kierowcę, który w razie potrzeby będzie mógł zastąpić Cię za kierownicą.
O kręgosłup powinni dbać również pasażerowie
Jeśli jeździsz samochodem jako pasażer, to również pamiętaj o opisanych wcześniej poradach. Wsiadaj, wysiadaj, wykonuj skręty i podnoś bagaże w rozsądny, zdrowy sposób. Ustaw zagłówek oraz fotel w odpowiednich pozycjach i zawsze zapinaj pasy bezpieczeństwa. Możesz również skorzystać z podłokietników oraz poduszek pod odcinek szyjny i lędźwiowy.
Przy uciążliwych dolegliwościach skuteczna będzie fizjoterapia
Ból lub dyskomfort odczuwany w okolicy kręgosłupa to znak, że należy zgłosić się do lekarza ortopedy lub fizjoterapeuty. Nieleczone problemy mogą pociągać za sobą wiele poważnych konsekwencji zdrowotnych. A wizyta u profesjonalisty pozwoli postawić diagnozę, wdrożyć odpowiednie leczenie i zadbać o skuteczną fizjoterapię.
Masaż
Na utrzymujący się ból i napięcie kręgosłupa dobrym sposobem jest masaż leczniczy. Pomoże rozluźnić spięte tkanki, zapobiec poważniejszym dolegliwościom oraz przygotować kręgosłup do kolejnych podróży samochodowych i innych wyzwań dnia codziennego.
Fizykoterapia
Ramach fizykoterapii skorzystać można z różnych zabiegów, realizowanych z wykorzystaniem bodźców takich jak prąd elektryczny, temperatura, światło, ultradźwięki czy pole magnetyczne. Są one skutecznym sposobem leczenia chorób narządu ruchu (w tym kręgosłupa), nawet tych przewlekłych.
Fizjoprofilaktyka
Gdy dolegliwości są niewielkie lub występują sporadycznie, warto zainteresować się fizjoprofilaktyką. Podczas spotkań z rehabilitantem można zawczasu zadbać o swoje zdrowie oraz nauczyć się, jak postępować, żeby uniknąć problemów w przyszłości.
***
Jeśli borykasz się z bólem kręgosłupa, zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami. Zapewnimy Ci kompleksową pomoc – od diagnozy, przez leczenie, po stałe monitorowanie stanu zdrowia w obrębie narządu ruchu. Zaproponujemy Ci skuteczną fizjoterapię i profesjonalną pomoc lekarską, by zlikwidować skutki przeciążeń i uszkodzeń kręgosłupa, a także zapobiegać urazom.