Urazy mogą przydarzyć się każdemu. Powszechna opinia, że kontuzje zdarzają się przede wszystkim w czasie uprawiania sportu, nie jest prawdziwa. Skręcenie stawu, naderwanie ścięgna czy stłuczenie mięśnia to zaledwie kilka przykładowych urazów, których bardzo często można nabawić się podczas wykonywania zwykłych, codziennych czynności. By nie dopuścić do nawrotów kontuzji oraz zapobiec powstawaniu kolejnych problemów zdrowotnych, należy zadbać o odpowiednie leczenie. A jego bardzo ważną częścią jest rehabilitacja pourazowa.
Brak odpowiedniej diagnozy i/lub niewłaściwe leczenie kontuzji prowadzi do powstania stanu przewlekłego. To z kolei może spowodować kolejne urazy – w tym samym miejscu lub w innej części narządu ruchu. Gdy pierwotny stan pourazowy nie jest wyleczony, często powoduje on kolejne dolegliwości oraz zmiany w obrębie układu ruchu. Wtedy z pomocą przychodzi fizjoterapia przewlekłych stanów pourazowych.
Urazy i kontuzje
Na urazy i kontuzje są narażone nie tylko osoby uprawiające ryzykowne dziedziny sportu, mające ograniczoną sprawność ruchową, przewlekle chorujące lub będące w podeszłym wieku. Bardzo wiele problemów związanych z układem ruchu pojawia się w wyniku zdarzeń losowych, do których dochodzi w codziennych sytuacjach – takich jak wykonywanie pracy zawodowej, chodzenie, jazda samochodem lub rowerem, a nawet sprzątanie czy noszenie ciężkich przedmiotów.
Do najczęstszych przyczyn wystąpienia urazów i kontuzji należą:
- upadki,
- przeciążenia,
- zdarzenia komunikacyjne,
- porażenia prądem,
- oparzenia.
Najpowszechniej występującymi urazami i kontuzjami są złamania kości oraz uszkodzenia naczyń, nerwów, ścięgien i mięśni. Ale mogą to być również znacznie poważniejsze problemy i ich konsekwencje zdrowotne – np. amputacje, urazy mózgu, kręgosłupa, narządów wewnętrznych, urazy wielomiejscowe oraz wielonarządowe.
Co ważne, urazy w obszarze narządu ruchu prowadzą nie tylko do uszkodzeń samego narządu ruchu (np. brak możliwości poruszania pewną częścią ciała), ale także do niewydolności innych funkcji fizycznych (np. unieruchomienie) oraz do powstania konsekwencji psychicznych (np. depresja, zaburzenia lękowe, uzależnienia). Czasem prowadzą nawet do nieodwracalnych zmian w organizmie (np. ubytek części ciała, rozległe zbliznowacenia, dysfunkcje układu nerwowego, stres pourazowy).
Rehabilitacja pourazowa
Rehabilitacja pourazowa jest to terapia mająca na celu przywrócenie sprawności ruchowej utraconej w wyniku urazu lub kontuzji. Przez zestaw różnorodnych zabiegów i ćwiczeń ma prowadzić do odzyskania zdrowia oraz usprawnienia codziennego funkcjonowania pacjenta.
Jest to najbardziej skuteczna metoda radzenia sobie z urazami i kontuzjami. Warto poświęcić na nią czas, ponieważ zaniedbane urazy mogą spowodować znacznie poważniejsze skutki zdrowotne niż tylko dolegliwości związane z pierwotnym urazem. Dzięki odpowiedniej rehabilitacji pourazowej można osiągnąć bardzo dobre wyniki medyczne:
- wyleczyć uraz i odzyskać sprawność sprzed urazu,
- ograniczyć zaburzenia w obszarze narządu ruchu wynikające z urazu,
- przeciwdziałać powikłaniom związanym z urazem,
- przeciwdziałać ubocznym skutkom leczenia urazu,
- zmniejszyć ryzyko powstania kolejnych urazów.
By jednak uzyskać pożądane rezultaty, rehabilitacja pourazowa musi:
- być integralną częścią całej zastosowanej procedury medycznej,
- być wdrożona na odpowiednio wczesnym etapie leczenia,
- uwzględniać indywidualną sytuację pacjenta (np. ewentualne unieruchomienie, leczenie operacyjne, ograniczenia ruchowe, stan psychiczny, choroby współistniejące),
- być prowadzona w sposób planowy, ciągły oraz konsekwentny.
Fizjoterapia przewlekłych stanów pourazowych
Niewyleczone urazy i kontuzje mogą przerodzić się w stany przewlekłe. Dzieje się tak, ponieważ nieodpowiednio potraktowana zmiana w obszarze układu ruchu może prowadzić do powolnego narastania objawów. Nie tylko mogą nasilać się pierwotne dolegliwości, ale też mogą pojawiać się zupełnie nowe problemy – nawroty tej samej kontuzji lub urazy w innych, powiązanych obszarach organizmu (np. złamania zmęczeniowe lub zmiany przeciążeniowe).
Gdy dochodzi do takich zmian, pomocna jest fizjoterapia przewlekłych stanów pourazowych. Jej celem jest poprawa zdrowia i sprawności pacjenta, który cierpi z powodu niewyleczonego urazu i konsekwencji wcześniejszego, niewłaściwego postępowania medycznego.
Skuteczna rehabilitacja i fizjoterapia
Rehabilitacja to kompleksowe postępowanie medyczne, obejmujące zarówno leczenie specjalistyczne, fizjoterapię, jak i wsparcie w zakresie np. psychologicznym (zob. czym różnią się: rehabilitacja, fizjoterapia i fizykoterapia). Dlatego leczenie poważnych urazów bywa prowadzone wspólnie przez kilku lekarzy, a przy tym zazwyczaj jest prowadzone pod nadzorem lekarza specjalisty w obszarze rehabilitacji.
Zajęcia terapeutyczne mogą odbywać się na szpitalnych oddziałach rehabilitacyjnych, w ośrodkach rehabilitacyjnych i w gabinetach fizjoterapeutycznych. A jeśli pozwala na to stan pacjenta – także w warunkach domowych (samodzielnie po instruktażu lekarza lub rehabilitanta albo z pomocą profesjonalnego fizjoterapeuty).
W rehabilitacji pourazowej oraz fizjoterapii przewlekłych stanów pourazowych wykorzystuje się wiele skutecznych, sprawdzonych metod oraz technik. Do najważniejszych z nich należą:
- kinezyterapia – leczenie przez odpowiednio dobrane ćwiczenia (bierne oraz czynne),
- trening funkcjonalny – wzmacnianie układu ruchu oraz nauka właściwego wykonywania poszczególnych czynności,
- fizykoterapia – laseroterapia, światłoterapia, elektroterapia oraz magnetoterapia,
- terapia manualna – od masażu leczniczego, przez instruktaż, po ćwiczenia (wykonywane samodzielne i/lub z fizjoterapeutą),
- nerwowo-mięśniowe torowanie ruchu (PNF) – działania mające na celu odtworzenie prawidłowych wzorców ruchowych,
- kinesiology taping – stymulowanie naturalnych mechanizmów samoleczenia,
- edukacja – np. nauka korzystania z kul, protez, wózka inwalidzkiego czy specjalistycznego sprzętu do rehabilitacji domowej.
***
W poradni Skuteczna Fizjoterapia oferujemy pacjentom kompleksowe postępowanie medyczne w razie wystąpienia urazów i kontuzji.
Zapewniamy profesjonalną opiekę na każdym etapie leczenia – od diagnozy, przez edukację i fizjoterapię, po psychoterapię, profilaktykę i stałą ocenę postępów.
Rehabilitacja pourazowa oraz fizjoterapia przewlekłych stanów pourazowych w naszym wykonaniu to opieka doświadczonych lekarzy i rehabilitantów oraz szereg uzupełniających się zabiegów, ćwiczeń i terapii.